Jak pracują psy w policji?

W badaniach osmologicznych wykorzystuje się psy specjalne, wytresowane do realizacji tego typu czynności. W oparciu o nabywane doświadczenia krajowe i zagraniczne (Węgry, Rosja, Niemcy, Holandia) modyfikacji w ostatnich latach uległy dobór, metody oceny i sposoby tresury psów specjalnych do identyfikacji śladów zapachowych. Dobierane do tresury psy muszą odznaczać się m.in. doskonale rozwiniętym zmysłem powonienia.

Wrodzone predyspozycje psów podlegają rozwijaniu i są ukierunkowywane stosownie do potrzeb, w trakcie ok. 7-miesięcznego cyklu tresury, realizowanego pod okiem instruktorów z Centrum Szkolenia Policji. Jeżeli pies po okresie tresury i krótkotrwałej adaptacji w jednostce terenowej wykonuje zadania w sposób prawidłowy, uzyskuje policyjny atest. Psy specjalne, co rok wyposaża się w takie atesty, kwalifikujące je lub nie do dalszej pracy w tym charakterze. Posiadanie przez psa specjalnego atestu jest niezbędnym wymogiem formalnym, pozwalającym na wykorzystanie tego "biologicznego instrumentu" w badaniach osmologicznych.


Najczęściej wykorzystywane w służbach policyjnych rasy psów - wg ankiety przeprowadzonej wśród 17 państw członkowskich INTERPOLU.

Dobierane do tresury psy pochodzą z wyłącznie z zakupów od indywidualnych osób. Nie prowadzi się w polskiej policji hodowli psów z przeznaczeniem na służbowe. Do tresury kwalifikuje się psy w wieku od 12 do 24 miesięcy. Wykorzystuje się zarówno psy i suki następujących ras: owczarek niemiecki, labrador retriever, sznaucer, terier, wyżeł.

W odniesieniu do największej grupy psów, czyli owczarka niemieckiego są to zarówno psy czystorasowe oraz mieszańce - eksterierowo zbliżone do wzorca rasy.

Psy kwalifikowane do tresury z przeznaczeniem na psy do identyfikacji śladów zapachowych ludzi muszą spełniać szereg kryteriów, które generalnie można podzielić na dwie grupy: zdrowotne (kondycja, wady psychiczne, stan zdrowotny kończyn, układ powłokowy, narząd wzroku i słuchu itp.) i użytkowe (ocena reakcji na strzał z broni palnej, ocena instynktu zabawy i aportu, zachowanie się psa wewnątrz obiektów, ocena psa pod względem gotowości do gryzienia i obrony, test odwagi). Tresura ID-Dogs oparta jest o wykorzystanie metody smakołykowo - wyróżnieniowej z przewagą wykorzystania instynktu pokarmowego.

TECHNIKA I TAKTYKA TRESURY

Tresura psów specjalnych przeznaczonych do identyfikacji śladów zapachowych podzielona jest na kilka, następujących po sobie etapów. Pozytywna ocena każdego etapu, jest "przepustką" do kolejnego. Generalnie tresurę psów do identyfikacji śladów zapachowych podzielić możemy na następujące etapy:

ETAP I

W etapie tym przede wszystkim dochodzi do nawiązania podstawowej więzi przewodnika z psami. Rozpoczyna się tresura, polegająca na zapoznawaniu psów z szeregiem selekcyjnym i wypracowywanie podstawowych odruchów pracy w ciągu.

ETAP II
W etapie tym wprowadza się zwierzętom element nauki prawidłowego nawęszania. Zasadniczym celem tego etapu jest nauczenie psa poprawnego i odpowiednio długiego nawęszania podanego zapachu oraz utrwalenie podstawowych odruchów pracy w ciągu selekcyjnym.

ETAP III
Zadaniem tego etapu jest nauczenie psów wyszukiwania zapachów smakołyków, znajdujących się tylko w dwóch pojemnikach ciągu selekcyjnego.

ETAP IV
Wprowadza się dodatkowy element składowy do stereotypu dynamicznego, a mianowicie warowanie.

ETAP V
W etapie tym w szeregu selekcyjnym znajduje się jeden zapach człowieka, w pozostałych pojemnikach znajdują się neutralne zapachowo pochłaniacze. Zadaniem tego etapu jest skojarzenie zapachu ludzkiego z podawanym przez psa smakołykiem.

ETAP VI
W etapie tym szereg selekcyjny zestawiony jest wyłącznie z zapachów zabezpieczonych od osób. Po utrwaleniu ciągu odruchów wprowadza się tzw. próbę zerową. Polega ona na tym, że w jednej z następujących po sobie prób, nie umieszcza się zapachu, który pies identyfikował.

ETAP VII
Wprowadza się dodatkowo element zmiany zapachów podawanych psu do nawęszenia.

Badanie zgodności zapachowej wykonuje się przy użyciu minimum dwóch psów specjalnych. Pies pracujący w rozpoznawalni dostaje do nawęszenia materiał zapachowy, a następnie pracując bez smyczy przechodzi ciąg, obwąchując ustawione pojemniki i w sposób określony wcześniej wskazuje pojemnik ze zidentyfikowanym śladem zapachowym. Sposoby zaznaczania zidentyfikowanego zapachu mogą być bardzo różne (warowanie, drapanie, oszczekiwanie), a uzależnione jest to od metody, jaką pies został wytresowany. Obecnie najczęściej w tresurze wykorzystywany jest statyczny system indykacji zapachu - warowanie. Badanie zgodności zapachowej wykonuje się minimum 3 razy, zmieniając za każdym razem położenie pojemnika z zapachem, który pies identyfikuje.

psy w policji