Dowód osmologiczny. Aspekty kryminalistyczne i procesowe. CLK KGP W-wa, 2008.

Tomasz Bednarek
Dowód osmologiczny. Aspekty kryminalistyczne i procesowe
Liczba stron: 312. Oprawa: miękka. Data publikacji: grudzień 2008.
Wydawca CLK KGP. Wydanie: pierwsze. ISBN: 978-83-919144-8-9.
Wydanie publikacji dofinansowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Od Wydawcy:

Monografia podinsp. dr. Tomasza Bednarka, naczelnika Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Stołecznej Policji, pt. Dowód osmologiczny. Aspekty kryminalistyczne i procesowe, powstała na bazie rozprawy doktorskiej autora, przygotowanej pod kierunkiem naukowym prof. dr. hab. Tadeusza Tomaszewskiego, recenzowanej przez prof. dr. hab. Mariusza Kulickiego i prof. dr hab. Ewę Gruzę, a obronionej w 2006 roku na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Autor jest niekwestionowanym współtwórcą polskiej szkoły badań osmologicznych, znanym tak z artykułów prezentujących wyniki prowadzonych badań, jak i licznych polemik, krytyki praktyki, które wpłynęły na poprawę jakości wykonywanych ekspertyz osmologicznych i obecny kształt metodyki badań. Warto wspomnieć, że obecne badania śladów zapachowych ludzi, z niewielkimi modyfikacjami, przeprowadzane w policyjnych laboratoriach oparte są na schemacie opracowanym w 1999 r. przez autora niniejszej pracy. Dzięki dotychczas przeprowadzonym pracom badawczym i doświadczalnym w krajowych pracowniach osmologicznych oraz dzięki współpracy z Instytutem Genetyki i Hodowli Zwierząt Polskiej Akademii Nauk, z których znakomita część była programowana lub osobiście wykonywana przez autora, możliwe było wyjaśnienie szeregu wątpliwości związanych z problematyką badań osmologicznych i jej wykorzystaniem w ramach procesu karnego. Nie można również nie wspomnieć o aktywnej działalności w ramach grupy roboczej Interpol European Working Group on the use of Police Dogs in crime investigation (1999-2003) zajmującej się standaryzacją wykorzystania psów policyjnych, w ramach której powierzono autorowi projekt związany z prezentacją wyników pracy psów w ramach postępowań przed sądami.

Monografia została poświęcona problematyce ciągle wywołującej jeszcze wiele emocji i niejednokrotnie pochopnych czy mylnych ocen wynikających z nieznajomości przedmiotu lub niewłaściwej interpretacji zasad wykonywania ekspertyz osmologicznych. Celem autora było obiektywne przedstawienie stanu wiedzy osmologicznej w organach procesowych, a przedmiotem – poziom praktycznego przygotowania do osiągania optymalnego dowodu ze śladów zapachowych w postępowaniu karnym. Spod ręki autora wyszło kompleksowe dzieło, tym cenniejsze, że mimo że ekspertyza osmologiczna jest wykorzystywana w polskim procesie karnym od wielu lat, nie była jak dotąd przedmiotem poważnego opracowania naukowego. Autor wyjaśnia wiele niejasności, mitów i kontrowersji które pojawiają się zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie, zwłaszcza po takich wydarzeniach jak uniewinnienie oskarżonych w głośnej sprawie o zabójstwo studenta przy ulicy Lwowskiej w Warszawie, czy chociażby uniewinnienie oskarżonego w sprawie domniemanego „Inkasenta”. Praca ma charakter multidyscyplinarny, dotyka problematyki z zakresu biologii, kryminalistyki i procesu karnego.

W pierwszym rozdziale autor przedstawia historię polskiej osmologii. W następnej części pracy skupia się na specyfice śladu zapachowego i metodach zabezpieczania tego rodzaju śladów w praktyce procesowej. Rozdział trzeci został poświęcony zagadnieniu pobierania materiału porównawczego do identyfikacji zapachowej. Najobszerniejszy jest rozdział czwarty poświęcony badaniom zapachów. Szczegółowo opisano badania biologiczne, w tym dobór biologicznych „instrumentów badawczych”, czyli psów. Bardzo rzetelnie i wyczerpująco autor potraktował zagadnienie tresury psów, wskazując przyczyny powstawania ewentualnych błędów w tresurze, mających wpływ na wyniki ekspertyzy osmologicznej. W rozdziale piątym zostały omówione prace badawcze i doświadczalne poświęcone identyfikacji zapachowej. W szóstym – zaprezentowano przegląd metod badania śladów zapachowych w innych krajach. W ostatnim rozdziale autor skupił się na problematyce wartości diagnostycznej i dowodowej badań osmologicznych. Przedstawił między innymi orzecznictwo, dokonał przeglądu spraw karnych, w których ekspertyza osmologiczna była jedynym dowodem, ocenił często krytycznie orzeczenia sądów, w których próbowano sformułować kryteria oceny dowodu osmologicznego. Monografię kończą syntetyczne wnioski wynikające z teoretycznych rozważań i dokonanej analizy praktyki.

Książka Dowód osmologiczny. Aspekty kryminalistyczne i procesowe, w której autor z ogromnym znawstwem i zaangażowaniem podchodzi do tematu, nie stroniąc od podejmowania trudnych zagadnień, często wysuwając bardzo cenne postulaty np. wprowadzenia systemu kontroli jakości badań osmologicznych, niewątpliwie stanowi wkład w rozwój osmologii, a tym samym szeroko rozumianej – kryminalistyki. Oddając do rąk Szanownych Czytelników przedmiotową pozycję, ze względu na multidyscyplinarność treści, warto polecić ją szczególnie policjantom, jak i prawnikom wykorzystującym ten dowód w drodze dochodzenia do prawdy materialnej.

RECENZJA OPRACOWANIA>>>

ciekawe książki