Z potocznych obserwacji wynika, że psy znacznie lepiej identyfikują zapach osób im „znanych” w porównaniu do osób „nieznanych”. Na podstawie wyników badań przeprowadzonych w ramach grantu naukowego[1] stwierdzono, że zmiana zapachu do rozpoznania w ciągu tego samego dnia (zapach kontrolny i „właściwy”) może dezorientować niektóre psy i być przyczyną błędnych wskazań. Porównano wskazania psów przy badaniu jednego zapachu w ciągu dnia, bądź dwóch zapachów (kontrolny i „właściwy”). Przy rozpoznawaniu drugiego zapachu malał procent wskazań prawidłowych (z 49,8 do 41,7 %), zaś wzrastał procent wskazań fałszywych (z 34 do 39 % i wahań.

W celach eksperymentalnych wprowadzono modyfikację metodyki prób polegającą na zaznajomieniu psa z zapachem od osoby, którą będzie identyfikował, poprzez trzykrotne zastosowanie zapachu tej osoby jako zapachu kontrolnego, przy bezzapachowych próbkach uzupełniających, a następnie stopniowe (po jednym) wprowadzanie do szeregu zapachów uzupełniających od innych osób. Przy kolejnym testowaniu zapachu tej osoby, według normalnej procedury uzyskano zwiększenie wskazań poprawnych (z 49,8 do 60,9%) i zmniejszenie wskazań fałszywych (z 34 do 22,2%).

Z punktu widzenia identyfikacji osmologicznej osób nie chodzi jednak o nauczenie psa wskazywania zapachu wybranej osoby, zwłaszcza jeśli jest to zapach porównawczy („pełny” tzn. pobrany przez kilkanaście minut specjalnie dla prób), ale chodzi o prawidłowe porównywanie przez psy zapachu pobranego z miejsca zdarzenia, który może mieć różną intensywność, może stanowić mieszaninę zapachu kilku osób lub może zawierać znaczny komponent tła zapachowego (miejsca, przedmiotu z którego pobrano próbkę) – z zapachem porównawczym („pełnym”) ustawionym w szeregu. Dla sprawdzenia jak psy identyfikują zapach „dowodowy” od osoby, której zapach poznały w próbach kontrolnych, posłużono się innymi tamponami z zapachem pobranym od tejże osoby wstawiając te tampony do szeregu zapachowego. Okazało się, że psy gorzej identyfikowały inny pochłaniacz z zapachem tej samej osoby (37,6% wskazań poprawnych, 30,8% wskazań fałszywie pozytywnych).

Na podstawie znacznego procentu wskazywania niepewnego (z wahaniami psa) podczas wskazywania zmienionego pochłaniacza z zapachem „znajomym” można sądzić, że psy miały problemy z generalizacją zapachu[2] od tej samej osoby pobranego na różne tampony lub traktowały zapach słoika i tamponu jako odrębną całość. Być może psy potrafią „zaznaczać” sobie właściwy słoik do wskazywania w następnym przejściu. Może do tego dochodzić np. w przypadku wskazywania przez drapanie łapą, które pomimo, że w szkoleniu psów nie powinno się dopuszczać do powstania takiego nawyku, ma w praktyce niekiedy miejsce i jest dość trudne do wyeliminowania. Pomimo tego problemu, wspomniana modyfikacja przyniosła zmniejszenie wskazań fałszywie pozytywnych z 39 do 30,8% .

---